آرامگاه كوروش
برجسته‌ترين بخش مجموعهٔ پاسارگاد، بناي آرامگاه كورش بزرگ است كه پيشتر مشهور به «مشهد مادر سليمان» بود. در سال ۱۸۲۰ پس از پژوهش‌هاي باستان‌شناسي، هويت اصلي بنا به عنوان آرامگاه كوروش بزرگ مشخص شده‌است و چون گوهري در ميان دشت خودنمايي مي‌كند. اين آرامگاه نزديك ۵۳۰ تا ۵۴۰ پيش از ميلاد از سنگ آهكي به رنگ سفيد ساخته شده‌است. بناي آرامگاه ميان باغ‌هاي سلطنتي قرار داشته و از سنگ‌هاي بزرگ، كه درازاي پاره‌اي از آن‌ها به هفت متر مي‌رسد، ساخته شده‌است.
تخته سنگ‌هاي آرامگاه با بست‌هاي فلزي معروف به بست دم چلچله‌اي، به هم پيوسته بوده، كه بعدها آن‌ها را كنده و برده‌اند و اكنون جايشان به صورت حفره‌هايي ديده مي‌شود كه بيشترشان را بازسازي كرده‌اند.
بناي آرامگاه دو بخش شناخته شده دارد:
سكويي ۶ پله‌اي كه قاعده آن مربع مستطيلي به وسعت ۱۶۵ متر مربع است.
يك چهارديواري كوچك به وسعت ۵/۷ متر مربع كه سقف شيب بامي دارد و ضخامت ديوارهايش به ۵/۱ متر مي‌رسد.
پايه بنا (۱۳٫۳۵×۱۲٫۳۰ متر) از شش لايه پلكاني ساخته شده‌است، كه از آن‌ها نخستين به بلندي ۱۷۰ سانتي‌متر، دومي و سومي ۱۰۴ سانتي‌متر، و سه عدد واپسين ۵۷٫۵ سانتي‌متر هستند. بلنداي كلي بنا در حدود ۱۱ متر است. در ورودي آرامگاه در سمت شمال غربي قرار داشته و ۷۵ سانتي‌متر پهناي آن است. اين درگاه كوتاه نيز داراي دو در سنگي بوده كه از بين رفته‌است.
خزانهٔ آرامگاه، در بالاترين نقطه، ريخت يك خانهٔ شيرواني ساده با يك ورودي كوچك در غرب را دارد. نزديك به صد سال پيش باور بر اين بود كه اين بنا آرامگاه مادر سليمان باشد و در دورهٔ اتابكان در زمان آل بويه با استفاده از ستون‌هاي برجاي مانده از كاخ‌هاي باستاني مسجدي با نام «مسجد اتابكي» در گرد آن ساخته و يك محراب كوچك در خزانهٔ آرامگاه كنده‌كاري شد. در دههٔ ۱۹۷۰ بقاياي مسجد پاكسازي شده و تكه‌هاي تاريخي به نزديكي مكان‌هاي اصلي‌شان بازگردانده شدند.
برچسب: ،